واتر پمپ چیست و چه نقشی در خودرو دارد؟
واتر پمپ یکی از قطعات کلیدی در سیستم خنککننده موتور خودرو به شمار میرود. این قطعه وظیفه دارد مایع خنککننده را با فشار مناسب در مسیرهای مشخصی به گردش درآورد تا از داغ شدن بیش از حد موتور و آسیب دیدن قطعات داخلی جلوگیری کند.

واتر پمپ چگونه کار میکند؟
برای درک بهتر عملکرد، ابتدا باید بدانیم مایع خنککننده (ترکیبی از آب و ضدیخ) چگونه در موتور جریان پیدا میکند. پس از روشن شدن خودرو، تسمه تایم باعث به حرکت درآمدن پرهها میشود و در نتیجه، مایع خنککننده در مسیر بین سیلندرها، سرسیلندر و رادیاتور به گردش درمیآید. این فرآیند، گرمای جذبشده را از موتور به رادیاتور منتقل میکند، جایی که حرارت به کمک هوا یا فنهای خنککننده دفع میشود.
مراحل گردش مایع خنک کننده توسط واتر پمپ
- شروع فرآیند: همزمان با روشن شدن موتور، مایع خنککننده را وارد مسیرهای داخلی موتور میکند.
- جذب حرارت: این مایع در هنگام عبور از سیلندرها، حرارت را جذب کرده و به خارج از موتور هدایت میشود.
- ورود به رادیاتور: آب داغ شده به رادیاتور فرستاده میشود تا در آنجا خنک شود.
- خنکسازی و بازگشت: رادیاتور با کمک جریان هوا و فنها دمای مایع را پایین میآورد و سپس آن را دوباره به مدار موتور بازمیگرداند.
- حرکت پرهها: پرهها به وسیله تسمه تایم به حرکت درمیآیند و باعث تداوم گردش مایع در سیستم میشوند.
اجزای اصلی
واتر پمپ از بخشهای مختلفی تشکیل شده که هر یک وظیفه خاصی دارند:
- آبپخشکن: پخش یکنواخت مایع خنککننده در بخشهای مختلف موتور
- بلبرینگ: ایجاد تعادل و چرخش روان پمپ
- مکانیکال سیل: جلوگیری از نفوذ مایع به بخشهای داخلی
- پوسته (هوزینگ): قاب محافظ و هدایتکننده جریان مایع
- پولی: رابط بین پمپ و تسمه تایم
- هاب: اتصال بین بلبرینگ و پولی برای انتقال نیرو
مشکلات رایج
واتر پمپ ممکن است در طول زمان دچار ایرادات مختلفی شود، از جمله:
- نشت آب یا ضدیخ در زیر خودرو
- مشاهده بخار یا رطوبت در اطراف
- عملکرد ضعیف کولر خودرو
- بالا رفتن دمای موتور و روشن شدن چراغ هشدار
- صدای غیرعادی مانند ساییدگی یا زوزه از داخل موتور
چه زمانی باید واتر پمپ را تعویض کرد؟
تعویض واتر پمپ معمولاً همراه با تعویض تسمه تایم انجام میشود. بهترین زمان تعویض، مطابق با دفترچه راهنمای خودرو یا پس از طی مسافتی بین ۸۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر است. اگر علائم خرابی دیده شود، باید در اسرع وقت برای تعمیر یا تعویض آن اقدام کرد.
تفاوت واتر پمپ با پمپ آب
با اینکه هر دو قطعه وظیفه انتقال آب را دارند، ولی تفاوت اصلی آنها در کاربرد است. واتر پمپ مخصوص سیستم خنککننده خودرو بوده و به موتور وابسته است، در حالی که پمپ آب در مصارف عمومی مانند کشاورزی یا تأمین آب منازل به کار میرود.
علائم خرابی واتر پمپ
خرابی واتر پمپ ممکن است باعث داغ شدن بیش از حد موتور، کاهش قدرت خودرو، و در نهایت آسیب جدی به موتور شود. در ادامه مهمترین علائم خرابی واتر پمپ پراید و پژو ۴۰۵ را بررسی میکنیم:
- نشت آب یا ضدیخ در قسمت جلوی موتور
- صدای غیرعادی مانند زوزه یا خرخر از سمت موتور
- بالا رفتن ناگهانی آمپر آب
- کاهش میزان مایع خنککننده بدون دلیل واضح
- کار نکردن بخاری خودرو (در زمستان)
تست واتر پمپ پراید
برای تست واتر پمپ پراید در خانه، میتوانید با فشار دادن شلنگ بالایی رادیاتور در زمان گرم شدن موتور، متوجه شوید که آیا مایع در حال گردش است یا نه. همچنین مکانیکها با استفاده از دستگاههای خاص، فشار و جریان آب را بررسی میکنند.
قیمت واتر پمپ پراید و اجرت تعویض
قیمت واتر پمپ بسته به برند و کیفیت آن متفاوت است. قیمت واتر پمپ پراید . اجرت تعویض نیز حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است، البته بسته به مکانیکی که انتخاب میکنید این قیمت ممکن است متغیر باشد.
تعویض واتر پمپ پراید
تعویض واتر پمپ پراید کاری تخصصی است که معمولاً نیاز به باز کردن تسمه تایم دارد. بنابراین توصیه میشود در صورتی که زمان تعویض تسمه تایم رسیده، واتر پمپ را هم تعویض کنید تا در هزینهها صرفهجویی شود.
قیمت واتر پمپ پژو
قیمت واتر پمپ GMB چین پژو ۴۰۵ – GWP-۱۵A
علائم خرابی واتر پمپ پژو 405
- نشت مایع خنککننده زیر واتر پمپ
- صدای سایش از موتور
- گرم شدن بیش از حد موتور مخصوصاً در ترافیک
- افت عملکرد بخاری
عمر مفید واتر پمپ
معمولاً بین ۸۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر است، اما این عدد به کیفیت، نحوه رانندگی، و نگهداری از خودرو بستگی دارد. اگر از ضدیخ با کیفیت و به صورت منظم استفاده کنید، عمر بیشتری خواهد داشت.